درباره ختنه پسران بیشتر بدانید
چقدر احتمال بروز خطا در ختنه توسط پزشک وجود دارد؟ شاید پسرم آسیب ببیند؟
این سوالات در کنار ترسی که در برخی از خانواده‌ها به دلیل آگاه نبودن از ضرورت ختنه کردن وجود دارد سبب می‌شود ختنه در زمانی که باید و شاید اتفاق نیفتد و والدین در سنین بالاتر برای ختنه فرزندشان اقدام کنند. این در حالی است که تاخیر در ختنه فرزندان پسر یا ختنه نکردن آن ها می‌تواند عوارض و اختلال‌هایی برایشان به همراه داشته باشد.
درباره ختنه بیشتر بدانید:
ختنه عملی است که در آن پوست اضافه سر آلت تناسلی برداشته می‌شود و با وجود آن که در کشور ما عامل اصلی انجام آن اعتقادات و توصیه‌های مذهبی بوده اما امروزه از ختنه به‌عنوان یک جراحی علمی یاد می‌شود و حتی در بسیاری از کشورها با وجود آن که از نظر مذهبی به این کار نیازی نیست اما آن را انجام می‌دهند و مثلا ۸۰ درصد نوزادان پسر در آمریکا ختنه می‌شوند و در ایران هم حدود ۹۵ درصد از پسران ختنه می‌شوند.
چرا ختنه پسران ضرورت دارد؟
کودکانی که ختنه می‌شوند احتمال عفونت ادراری در آن ها ۱۵ برابر کمتر است نسبت به کودکانی که ختنه نمی‌شوند.
تحقیقات نشان داده که با انجام ختنه احتمال ابتلا به سرطان آلت تناسلی در سنین بالا به مراتب کمتر می‌شود. همچنین این جراحی ساده و سرپایی احتمال انتقال عفونت‌هایی که بعد از ازدواج ممکن است از طریق رابطه زناشویی ایجاد شود را کمتر می کند.
همچنین احتمال انتقال عفونت ایدز نیز به این ترتیب کمتر می‌شودبنابراین باتوجه به اینکه عفونت ادراری در کودکان زیر ۶ ماه بیشتر است توصیه می‌شود ختنه در سنین پایین انجام شود.
کدام روش را انتخاب کنیم؟
برای ختنه ۲ روش وجود دارد. یکی روش جراحی و دیگری حلقه که البته هر کدام از این ها عوارض خاص خود را دارند.
بنابراین افرادی که این کار را انجام می‌دهند باید میزان مهارت خود را در مورد انجام هرکدام از روش‌ها بدانند و یک روش را انتخاب کنند.
در روش جراحی، ابتدا پزشک در پوست جلوی آلت تناسلی شکاف کوچکی ایجاد می‌کند، بعد پوست را به عقب می‌کشد و با حفظ ۲ میلی‌متر پوست اضافی بخیه می‌شود. در روش حلقه به وسیله یک حلقه پوست مانند بندناف خشک شده و بعد از چند روز می‌افتد.
عوارض هر روش
خونریزی یکی از عوارضی که در مورد ختنه می‌توان به آن اشاره کرد است که بیشتر در روش جراحی اتفاق می‌افتد. گاهی امکان دارد در زمان ختنه بخشی از سر آلت نیز با بی‌احتیاطی بریده شود که این نیز در روش اول بیشتر دیده می‌شود.
گاهی نیز ممکن است بعد از عمل چسبندگی‌های اتفاق بیفتد و کودک را از لحاظ ادرار با مشکل روبرو کند. ممکن است در روش حلقه نیز پوست به اندازه کافی برداشته نشود یا برعکس به مقدار زیاد برداشته شود یا با جابه‌جا شدن حلقه در ادرار کودک فشار ایجاد شود.
بیهوشی یا بی‌حسی!
با اینکه هر ۲ روش جراحی و حلقه با بیهوشی عمومی و بی‌حسی موضعی انجام می‌شوند ولی بهترین حالت این است که بیهوشی عمومی اتفاق بیفتد زیرا در این حالت کودک آرام خوابیده و پزشک می تواند با تمرکز و به راحتی کارش را انجام دهد.
ممکن است در بی‌حسی کودک بترسد، گریه کند، حرکت کند، اضطراب داشته باشد و علاوه بر تاثیر روانی بد، درنتیجه عمل هم ممکن است ایجاد اختلال کند. غالبا برای کودکان کمتر از ۲ ماه معمولا از بی‌حسی استفاده می‌شود و برای کودکان بالای ۶ ماه می‌توان روش بیهوشی را انجام داد.
زمان مناسب برای ختنه
اختلاف‌نظرهایی در مورد زمان مناسب برای ختنه کودک وجود دارد. برخی اورولوژیست‌ها و جراحان عمومی و اطفال بر این باورند که این کار باید بعد از ۲ سالگی انجام شود اما متخصصان اطفال، هفته‌های اول تولد را مناسب می‌دانند.
برخی متخصصان اطفال نیز این دیدگاه را دارند که بهتر است بعد از۳۰ روز‌گی کودک ختنه را انجام داد. اما چیزی که مهم است این است که بهتر است تا قبل از ۱۸ ماهگی ختنه انجام شود زیرا احتمال عفونت ادرار در این زمان بیشتر است و در صورت انجام نشدن ختنه این احتمال بالاتر هم می‌رود.
عارضه‌ای که قابل درمان است
در عمل‌های غیرحرفه‌ای ختنه یکی از عمده خطراتی که به وجود می‌آید. بسته‌شدن کامل مجاری ادراری است که معمولا درنتیجه استفاده از بخیه‌های بسیار درشت بوجود می آید.
در صورت تنگ تر شدن مجاری ادراری پس از عمل جراحی ختنه علائم آن معمولا به صورت درد شدید در مثانه بروز پیدا می‌کند. اما در صورت بسته شدن، در همان ۲۴ ساعت اول عوارض بروز می‌کند بنابراین تا ۲ هفته بعد از ختنه باید بررسی شود که تنگی مجرا اتفاق افتاده یا نه.
در صورت ایجاد تنگی، پمادی تجویز می‌شود و بعد از مدتی پزشک با وسیله‌ای امتحان می‌کند که مجرا باز شده است یا نه. در صورت موثر نبودن این درمان متخصص اورولوژی باید کودک را معاینه کرده و اقدام به درمان کند. اما به طور کلی معمولا بعد از یک هفته مشکلی وجود ندارد و بهبود انجام می‌شود.
کار را به متخصص بسپارید
خوب است بدانید که ختنه باید توسط فردی انجام شود که تبحر دارد و اگر توسط یک غیرمتخصص انجام شود عوارض زیادی به همراه خواهد داشت استفاده بیش از حد داروی بیهوشی ازجمله عوارضی که می‌توان به آن اشاره کرد که می‌تواند باعث ایجاد شوک و تشنج در کودک شود و از آنجا که این قبیل کارها ممکن است در فضایی دور از امکانات بهداشتی انجام شوند، در صورت در دسترس نبودن بیمارستان ممکن است جان کودک به خطر بیفتد.
چه زمان باید عجله کرد؟
در مورد بعضی از کودکان به هیچ عنوان نباید معطل کرد و باید ختنه را خیلی زود انجام داد. کودکانی که به شکل مادرزادی بزرگی کلیه دارند یا برگشت ادرار از مثانه به کلیه در آن ها وجود دارد ازجمله این افراد هستند زیرا از آنجا که احتمال عفونت در این کودکان زیاد است توصیه می‌شود هرچه زودتر ختنه انجام دهند.
ختنه نباید چه زمانی انجام شود؟
همان قدر که انجام ختنه در پسربچه‌ها به‌شدت توصیه می‌شود برخی اوقات هم نباید ختنه انجام شود. اگر نوزاد آلت کوچکی داشته باشد یا سوراخ سر آلت نابجا باشد که به اصطلاح به آن هیپوسپادیاس می‌گویند یا اگر نوزاد انحراف آلت تناسلی داشته باشد نباید ختنه انجام شود.
دقیقا به همین علت است که توصیه می‌شود نوزاد بلافاصله ختنه نشود و یک بار حداقل بعد از ادرار و معاینه دقیق به وسیله پزشک این عمل انجام شود.
نکاتی برای بعد از ختنه
بعد از ختنه آلت تناسلی کودک قرمز و متورم می‌شود و تا ۲۴ ساعت هم ممکن است خونریزی داشته باشد به همین علت باید به محض کثیف شدن پوشک نوزاد را عوض کنید هر روز ناحیه مورد نظر را با آب شست‌وشو داده و به مدت ۳ تا ۴ روز از یک پماد آنتی‌بیوتیک استفاده کنید.
با گاز تمیز باید محل ختنه پوشیده شود اما این گاز نباید به محل ختنه بچسبد چون می‌تواند تنگی و عوارض دیگری ایجاد کند. حواس‌تان باشد که تا بهبود کامل نوزاد او را حمام نبرده و از صابون، پودر یا لوسیون برایش استفاده نکنید. اگر خونریزی یا ترشحات از آلت تناسلی ادامه پیدا کرد سر آلت تناسلی آبی یا سیاه شد و جریان ادرار کمتر شد باید حتما با پزشک خود تماس بگیرید.
